در آزمایشگاه‌های شیمی، زیست‌شناسی و صنایع دارویی، اندازه‌گیری دقیق میزان اسیدی یا بازی بودن محلول‌ها یکی از مراحل کلیدی کنترل کیفیت است.
یکی از ساده‌ترین و سریع‌ترین ابزارها برای این کار، کاغذ پی‌اچ (pH Paper) است که با تغییر رنگ خود، میزان تقریبی pH محلول را نشان می‌دهد.
این ابزار کاربردی با هزینه‌ی کم و کاربری آسان، در مدارس، کارخانه‌ها، و آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالی‌که دستگاه pH متر برای اندازه‌گیری دقیق‌تر استفاده می‌شود، کاغذ پی‌اچ گزینه‌ای ایده‌آل برای تست‌های روزمره و بررسی اولیه است.
شرکت ایده‌آوران طب پیشتاز به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان معتبر تجهیزات و مواد آزمایشگاهی در ایران، انواع کاغذ پی‌اچ آزمایشگاهی را با کیفیت بالا و برندهای معتبر جهانی عرضه می‌کند.
در ادامه، با ماهیت این ابزار، تفاوت آن با کاغذ تورنسل و روش صحیح استفاده از آن آشنا می‌شویم.
کاغذ ph (پی‌اچ) چیست؟
کاغذ پی‌اچ (pH Paper) یکی از ابزارهای ساده، مقرون‌به‌صرفه و سریع برای تشخیص اسیدی یا بازی بودن محلول‌هاست. با استفاده از این کاغذ می‌توان مقدار تقریبی pH (قدرت هیدروژن) را در بازه حدودی مشخص، به صورت چشمی و با تطابق رنگ با نمودار مقایسه رنگ تعیین کرد.
اصول کار کاغذ ph :
کاغذ پی‌اچ یا pH paper، در واقع ورق یا نوار نازکی از کاغذ است که با یک یا چند شاخص (Indicator) رنگی آغشته شده است. هنگام قرارگیری در محلول، شاخص واکنش داده و رنگ نوار تغییر می‌کند. سپس رنگ حاصل با نمودار مقایسه رنگ (Color chart) مطابقت داده می‌شود تا عدد تقریبی pH تعیین گردد.
مقیاس pH معمولاً از 0 تا 14 تعریف می‌شود، که عدد 7 خنثی، کمتر از 7 اسیدی و بیشتر از 7 بازی (قلیایی) را نشان می‌دهد.
کاربرد کاغذ ph :
- کنترل pH در صنایع غذایی، دارویی، آزمایشگاهی و شیمیایی
- بررسی اسیدی یا بازی بودن محلول‌ها به سرعت
- استفاده آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها
- استفاده در آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت و آزمایشگاه‌های تحقیقاتی
طرز استفاده از کاغذ ph :
۱.نمونه محلول را تهیه کنید و اگر رنگ یا ذرات زیاد دارد، آن را رقیق یا صاف نمایید.
۲.یک نوار کاغذ پی‌اچ جدید بردارید (هر بار یک نوار جدید).
۳.نوار را به صورت موقت در محلول فرو ببرید یا چند قطره از محلول روی آن بگذارید.
۴.پس از چند ثانیه، نوار را خارج کنید و بلافاصله رنگ آن را با نمودار رنگ درج شده روی بسته بندی مقایسه کنید.
۵.عدد یا بازه pH را با توجه به نزدیک‌ترین رنگ تعیین کنید.
۶.نکات ایمنی: از تماس مستقیم محلول‌های خورنده یا خیلی رنگی با نوار خودداری کنید؛ محلول‌های رنگی ممکن است اختلال رنگ ایجاد کنند.
تفاوت کاغذ ph و کاغذ تورنسل :
اگرچه هر دو ابزار — کاغذ پی‌اچ و کاغذ تورنسل — برای سنجش اسیدی یا بازی بودن محلول‌ها استفاده می‌شوند، اما عملکرد و دقت آن‌ها کاملاً متفاوت است.
کاغذ پی‌اچ با چند شاخص رنگی (Indicators) آغشته شده است و می‌تواند عدد تقریبی pH را در بازه‌ی ۰ تا ۱۴ نمایش دهد. یعنی وقتی نوار را در محلول قرار می‌دهید، رنگ آن متناسب با میزان اسیدی یا بازی بودن محلول تغییر می‌کند و با مقایسه‌ی رنگ با نمودار رنگی استاندارد روی بسته‌بندی، می‌توانید مقدار pH را به‌صورت عددی تشخیص دهید. این ویژگی باعث می‌شود کاغذ پی‌اچ برای آزمایشگاه‌ها، صنایع دارویی، غذایی و آموزشی که نیاز به تخمین سریع دارند بسیار مناسب باشد.
در مقابل، کاغذ تورنسل ابزار ساده‌تری است که تنها مشخص می‌کند یک محلول اسیدی است یا بازی بدون ارائه عدد دقیق
. تورنسل معمولاً در دو نوع عرضه می‌شود:
- تورنسل آبی که در محیط اسیدی به رنگ قرمز درمی‌آید،
- تورنسل قرمز که در محیط بازی به رنگ آبی تغییر می‌کند.
به زبان ساده‌تر :
" کاغذ تورنسل فقط جواب «بله یا خیر» می‌دهد (آیا محلول اسیدی است یا نه؟) اما کاغذ پی‌اچ عدد تقریبی و شدت اسیدی یا بازی بودن را نیز مشخص می‌کند".
بنابراین اگر هدف شما بررسی اولیه و ساده باشد، تورنسل کافی است؛ اما اگر نیاز دارید بدانید محلول چقدر اسیدی یا قلیایی است، حتماً از کاغذ پی‌اچ با گرید آزمایشگاهی که توسط شرکت ایده‌آوران طب پیشتاز عرضه می‌شود استفاده کنید. این محصولات دقت بالا، مقاومت رنگی مناسب و بسته‌بندی استاندارد دارند و برای تست‌های صنعتی و دانشگاهی کاملاً ایده‌آل هستند.
کاغذ ph را از کجا بخریم :
شرکت ایده‌آوران طب پیشتاز به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان معتبر مواد آزمایشگاهی و شیمیایی در ایران، انواع «کاغذ پی‌اچ (pH paper)» را با کیفیت بالا و برندهای معتبر بین‌المللی ارائه می‌دهد.
ویژگی‌های متمایز کاغذ ph شرکت ایده آوران طب پیشتاز :
- ارائه محصول با گرید آزمایشگاهی و صنعتی
- همراه با نمودار رنگ مطابقت‌دهی
- تأمین سریع و ارسال به سراسر ایران
برای خرید کاغذ ph مرک کد 109535 با ما تماس بگیرید و یا از طریق واتساپ با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
منابع :
● pH measurement” Chemistry LibreTexts
● pH paper and litmus paper: Which is the best for your needs?” Valency Lab
● PH Meter vs PH Paper: A detailed comparison” Test & Measurement World
دیدگاه خود را بنویسید