اسید سولفوریک (Sulfuric Acid – H₂SO₄) یکی از مهمترین و پرمصرفترین مواد شیمیایی در صنایع مختلف مانند داروسازی، پتروشیمی، آزمایشگاهی، باتریسازی و تصفیه فلزات است. این اسید به دلیل قدرت خورندگی بسیار بالا، واکنشپذیری شدید و نقش حیاتی در فرآیندهای صنعتی، نیازمند مطالعه دقیق و کامل برگه اطلاعات ایمنی مواد (MSDS) است.
هدف این مقاله، بررسی کامل برگه MSDS اسید سولفوریک از منابع معتبر بینالمللی (Merck, Sigma Aldrich, Fisher Scientific) و راهنمای ایمنی برای مصرفکنندگان صنعتی و آزمایشگاهی است.
دانلود برگه ی اطلاعات ایمنی سولفوریک اسید
MSDS چیست و چه کاربردی دارد ؟
اسید سولفوریک چیست :
اسید سولفوریک یک اسید معدنی قوی با فرمول H₂SO₄ است که دارای ویژگیهای زیر است:
- مایع بیرنگ تا زرد روشن
- بسیار خورنده و واکنشپذیر
- محلول در آب با گرمای شدید
- دارای چگالی بالا (حدود 1.84 g/cm³ در غلظت 98%)
این اسید در صنایع شیمیایی بهعنوان ماده اولیه، خشککننده صنعتی و کاتالیست استفاده میشود.

بررسی برگه ی ایمنی سولفوریک اسید :
1. خطرات اسید سولفوریک
✔ خطرات فیزیکی – Physical Hazards
- واکنش شدید با آب و تولید حرارت
- خورندگی شدید فلزات
✔ خطرات سلامتی – Health Hazards
- خارجی: سوختگی سریع و شدید پوست
- چشمی: آسیب دائمی قرنیه و نابینایی
- تنفسی: التهاب مجاری تنفسی، احتمال ادم ریوی
- گوارشی: آسیب شدید مری، معده و روده
✔ خطرات زیستمحیطی
- تخریب محیط زیست
- اسیدی کردن آب و خاک
بررسی برگه ی اطلاعات ایمنی (MSDS) سدیمکلرید (NaCl) + فایل pdf
2. علائم خطر روی لیبل GHS (استاندارد جهانی)
- Corrosion (خورنده)
- Health Hazard
- Exclamation Mark
- Environment (در برخی گریدها)
3. تجهیزات حفاظت فردی (PPE) موردنیاز
مطابق MSDS، هنگام کار با H₂SO₄ باید از موارد زیر استفاده شود:
- دستکش مقاوم (نئوپرن، نیتریل، نیوپرین)
- عینک ایمنی و شیلد صورت
- روپوش و پیشبند PVC
- تهویه مناسب یا هود شیمیایی
- کفش ضدخوردگی
4. اقدامات کمکهای اولیه (First Aid)
✔ تماس پوستی
- شستشو با حجم زیاد آب حداقل ۱۵ دقیقه
- عدم استفاده از مواد خنثیکننده روی پوست
✔ تماس چشمی
- شستشوی سریع و طولانی (۱۵–۲۰ دقیقه)
- مراجعه فوری به پزشک
✔ استنشاق
- انتقال فرد به هوای آزاد
- اکسیژن در صورت مشکل تنفسی
- انتقال به اورژانس
✔ بلع
- استفراغ ممنوع!
- نوشیدن آب فراوان
- مراجعه فوری به بیمارستان
5. اقدامات اطفای حریق
خود اسید سولفوریک قابل اشتعال نیست، اما:
- با مواد قابل احتراق واکنش شدید دارد
- ممکن است بخارات سمی تولید کند
مواد مناسب برای اطفا:
- CO₂
- پودر خاموشکننده
- اسپری آب غیرمستقیم (نه مستقیم!)
6. نحوه نگهداری و انبارداری
- در ظروف مقاوم به خوردگی مثل HDPE
- دور از حرارت، نور و رطوبت
- دور از مواد ناسازگار:
- فلزات
- آب
- اسید نیتریک
- مواد آلی و قلیاییها
- در محل تهویهدار و با تابلو هشدار
7. کاربردهای اسید سولفوریک
- تولید دارو و مواد شیمیایی
- ساخت کودهای شیمیایی
- تصفیه فلزات (Electroplating)
- باتریهای سرب–اسید
- صنایع نفت و پتروشیمی
- آزمایشگاهها بهعنوان عامل خشککننده و آبگیر

خرید اسید سولفوریک اصل از ایدهآوران طب پیشتاز :
شرکت ایدهآوران طب پیشتاز یکی از واردکنندگان معتبر اسید سولفوریک گرید آزمایشگاهی از برندهای:
- Merck (مرک آلمان)
- Sigma Aldrich
- Fisher Scientific
مزایای خرید از ایدهآوران:
- ✔ ضمانت اصالت کالا
- ✔ تحویل سریع
- ✔ قیمت رقابتی
- ✔ پشتیبانی تخصصی
منابع :
- Merck Safety Data Sheet – Sulfuric Acid (H₂SO₄), 2024 Edition
- Sigma Aldrich – Sulfuric Acid MSDS, Product No. 258105
- Fisher Scientific – Sulfuric Acid Safety Data Sheet, 2023
- CDC – NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards: Sulfuric Acid
- OSHA Hazard Communication Standard (HCS 2012)
- PubChem – Sulfuric Acid Compound Summary, 2024
دیدگاه خود را بنویسید